Drzewa i krzewy iglaste są wdzięcznymi roślinami ozdobnymi w ogrodzie. Mają niewielkie wymagania, pozostają zimozielone, a na rynku występuje duża różnorodność odmian. Rozmaitość form odmiennych pokrojem, długością i gęstością igieł, kolorem, a także preferencjami w uprawie sprawia, że w każdym ogrodzie iglaki znajdą godne miejsce.
Krzewy i drzewka iglaste w ogrodzie pozwalają na uzyskanie ciekawych kompozycji i bogatych, dekoracyjnych aranżacji. Jeśli zależy nam na budowaniu struktury krzewów oraz tworzeniu ciekawych np. geometrycznych kształtów, warto dobrać odmiany chętnie poddające się cięciom. Należą do nich żywotniki, jałowce, cisy, cyprysiki, świerki i sosny karłowate. Krzewy oraz drzewka iglaste lubią przycinanie i aby efektownie się zagęszczały i odmładzały wymagają wręcz regularnego strzyżenia, doskonale znoszą formowanie.
Cięcie higieniczne
Regularne sezonowe przycinanie krzewów iglastych zapewni ich żywotność oraz ładny rozrost i gęstą formę. Kształtowanie iglaków pozwala również uzyskać na rabatach ład i okiełznać nadmierny rozrost rośliny. Iglaki mają tendencję do wysuszania się od środka, czasem też przebarwiania, a nawet zrzucania fragmentów igieł. Zabiegi pielęgnacyjne w postaci przycinania i formowania znacznie zmniejszają ryzyko takich zachowań.
Dokonując cięcia higienicznego, oceniamy stan rośliny. Podcinamy lub wycinamy wszelkie martwe i zeschnięte gałązki, odsłaniamy miejsca mniej rozrastające się, tak aby uzyskany w ten sposób dostęp światła zmobilizował łysawe fragmenty do nowych przyrostów. Sezonowym cięciem możemy również poskromić nadmierny rozrost. Szczególnie jeśli krzewy i drzewa iglaste rosną w grupach czy szpalerach cięciem kosmetycznym zapobiegamy wzajemnemu zagłuszaniu się roślin. Nożycami mechanicznymi lub elektrycznymi przycinamy wierzchołek rośliny, pędy przewodniki oraz boczne odrosty na ok. 3-4 cm.
Cięcie formujące
Do cięcia formującego, a więc takiego, które ma nadać roślinie oczekiwany kształt nadają się żywotniki, cisy, jałowce, cyprysiki, świerki i sosny karłowate, szczególnie te, które z natury tworzą kolumnowy lub kulisty pokrój. Formować najlepiej rośliny młode, które dopiero budują swój kształt, a więc będą silnie przyrastać tam, gdzie oczekujemy, przy czym pierwsze cięcie formujące można zastosować dopiero rok po posadzeniu rośliny. Krzewy i drzewka iglaste najlepiej formować zaczynając od wczesnej wiosny ok. marca, kiedy pojawiają się pąki. Następnie należy je powtórzyć, kiedy wykształcą się już zielone przyrosty i powtarzać je jeszcze 2 razy podczas sezonu do początku lipca (żywotniki zniosą cięcie nawet w sierpniu). Należy pamiętać, że cięcia nie wolno wykonywać w upalne, suche dni.
Nadanie odpowiedniej formy nie jest łatwe i wymaga niejednokrotnie zręczności. Najłatwiej uzyskać proste kształty takie jak kule, elipsy, kolumny. Przy bardziej skomplikowanych kształtach wymagających symetrii i prostych kątów przy cięciu trzeba posłużyć się listewkami i drutem albo skonstruować swoistą „formę” do cięcia. Decydując się na radykalne cięcie rośliny i nadanie jej konkretnego kształtu, warto najpierw wykonać cięcie wstępne, a w dalszym biegu, korygować i pogłębiać przycięcie.
Rośliny starsze mogą wzdłuż starych gałęzi i pni być już łysawe, a przyrost w tych miejscach mało wydajny, dlatego dla tego typu roślin ciekawą opcją będzie formowanie w typie bonsai (stworzenie na łysych pniach i gałęziach przewodnikach gęstych pęczków iglastych kul) lub podkrzesywanie, czyli oczyszczenie pnia rośliny w dolnej partii i pozostawienie uformowanej korony (np. kula na pniu). Takie formowanie wymaga od nas stałego dbania o usuwanie młodych przyrostów na pniu i gałęziach wiodących oraz formującego przycinania miejsc, gdzie roślina ma się znacznie zagęścić.
Wprawni „fryzjerzy” iglaków poprzez regularne cięcie i podwiązywanie pędów potrafią stworzyć istne rzeźby ogrodowe, np. spirale, grzybki, piramidy. Uzyskanie skomplikowanych form wymaga bowiem nie tylko przycinania, ale również ukierunkowania rozrostu pędów, często poprzez podpinanie ich pod inne gałęzie.
Formowanie krzewów i drzewek iglastych wymaga cierpliwości, zaangażowania oraz sumienności. Aby utrzymały zdrowy i ładny wygląd, iglaki należy ciąć regularnie przez wiele sezonów. Można pokusić się o zakup już gotowej uformowanej rośliny, ale to nie zmienia faktu, że w kolejnych sezonach, chcąc utrzymać tę formę, będziemy musieli poświęcić jej czas.
Dominika